قانون پرسر و صدایی به اسم "رومئو و ژولیت" در فرانسه

مجلس ملی فرانسه اخیرا قانونی را با نام "رمئو و ژولیت" به تصویب رسانده که مخالفان و موافقان بسیاری را به دنبال داشته است. در این گزارش به شناخت بیشتر این قانون می پردازیم.

* نام قانون "رومئو و ژولیت" از کجا آمده است ؟

آیا تاکنون کتاب مشهور ادبیات انگلیسی با نام "رومئو و ژولیت" نوشته ویلیام شکسپیر را مطالعه کرده اید؟ شکسپیر در این کتاب، عشق بین دو نوجوان را به تصویر می کشد که در نهایت با خودکشی رومئو بیست و یک ساله و ژولیت چهارده ساله به پایان می رسد. نام قانون "رومئو و ژولیت" از این کتاب گرفته شده و به "عشق در سنین نوجوانی " و قبل از سن قانونی رسمی یعنی هجده سالگی می پردازد.

*این قانون شامل چه مفادی است ؟

در پانزدهم مارس سال 2021 قانونی با نام "رومئو و ژولیت" در مجلس سنای فرانسه به تصویب رسید که داشتن رابطه جنسی برای/ با نوجوانان را تسهیل می کند. دولتمردان فرانسوی معتقدند که این قانون برعکس آنچه مخالفان این قانون ادعا می کنند، قانونی در جهت حمایت از افراد زیر سن قانونی است. این قانون خبر از دو موضوع  پر سر و صدا می دهد.

اولین موضوع پر سر و صدای قانون "رومئو و ژولیت": طبق این قانون، حداقل سن رابطه جنسی در نوجوانان به پانزده سال کاهش پیدا می کند، اما در صورتی که طرفین رابطه از برقراری ارتباط جنسی رضایت داشته باشند. اگر یکی از طرفین رابطه، تمایلی به ارتباط جنسی نداشته باشد و دیگری او را مجبور به برقراری ارتباط کند، تجاوز محسوب می شود. طبق مصوبه مجلس ملی فرانسه، فردی که به عنوان ارتکاب تجاوز جنسی به کودکان مجرم شناخته شود، به بیست سال حبس محکوم خواهد شد.

دومین موضوع پر سر و صدای قانون "رومئو و ژولیت " : برقراری ارتباط جنسی با محارم در صورتی که دو طرف راضی باشند به هجده سالگی کاهش یافته و توضیحات مشترکی را همانند موضوع اول برای آن ذکر کرده اند. به این معنا که اگر یکی از طرفین رابطه جنسی هجده ساله باشد و از برقراری رابطه جنسی رضایت داشته باشد، منع قانونی ندارد اما اگر یکی از طرفین رضایتی به برقراری رابطه جنسی نداشته باشد و دیگری او را مجبور به برقراری ارتباط کند، تجاوز تلقی می شود.

در کشور فرانسه و در نگاه جامعه فرانسوی، داشتن رابطه جنسی با محارم صحیح نبوده و ناپسند است، اما از نگاه قانون جمهوریت در صورت برخوردای از سن قانونی و رضایت متقابل جرم محسوب نمی شود. در نتیجه با تصویب این قانون، سن رابطه جنسی با محارم به هجده سالگی تغییر پیدا خواهد کرد.

البته مفهوم محارم در مسیحیت گسترده تر از مفهوم اسلامی می باشد. از نظر کلیسای کاتولیک تمامی خویشاوندی های نسبی یعنی حتی فرزندان عمو، عمه، دایی و خاله نیز نسبت به همدیگر محارم محسوب می شوند. اما قانون مدنی جمهوری فرانسه اجازه ازدواج رسمی به نوه های خویشاوند از پدر بزرگ و مادر بزرگ واحد (دختر عمو-پسر عمو) و همچنین ازدواج با خواهر زن و برادر شوهر را می دهد.  بنابراین اگر چه قانون مدنی بعد از انقلاب فرانسه چنین اجازه ازدواجی را می دهد اما هیچگاه مذهب و عرف جامعه آن را نمی پسندیده است. حال با تصویب قانون مذکور، فراتر از مفهوم و دایره مناقشه برانگیز محارم  و برخی روابط و ازدواج های محارمی مورد اختلاف، اما منبعد زنای با کلیه محارم در صورت برخورداری از سن قانونی و رضایت متقابل طرفین، دیگر جرم نبوده و هیج منع قانونی ندارد!

*چرا چنین قانونی در فرانسه به تصویب رسیده است؟

تصویب این قانون از آنجایی نشات می گیرد که در واقعیت امر در برخی موارد ارتباط جنسی در بین دختران و پسران نوجوان فرانسوی در سنین پایینتر از سن رسمی قانونی آغاز می شود. در نتیجه، گاهی اوقات دختران یا پسران زیر 18 سال با افراد بزرگتر از خود ارتباط جنسی برقرار می کردند و این ارتباط جنسی به مثابه تجاوز از نظر قانونی تلقی می شد. در صورتی که طرفین (دختر و پسر) از این ارتباط جنسی رضایت داشته و حتی مایل به ادامه ارتباط خود وشاید هم ازدواج در آینده بودند.

در نتیجه دولتمردان هدف از تصویب این قانون را احترام به نظر شخصی نوجوانان و همینطور عدم پیگیری های قانونی بی مورد عنوان کرده اند. زیرا دوره نوجوانی، دوره ای بسیار حساس بوده و باید به نوجوانان و همینطور عشق و علاقه آنها احترام گذاشت. در کنار آن باید با اعمال قوانین بخصوص از عشق دوره نوجوانی نیز حمایت کرد. یکی از قوانینی که می تواند از عشق در دوره نوجوانی حمایت و در عین حال حفاظت کند قانون جدید "رمئو و ژولیت" است.

*استثنائی برای رومئو و ژولیت ها

در مصوبه مجلس ملی فرانسه یک استثناء نیز برای برقراری ارتباط جنسی با کودکان مطرح شده است. بر اساس این مورد، در صورتی که اختلاف سنی یکی از طرفین (دختر یا پسر) که با کودک زیر پانزده سال ارتباط جنسی مورد رضایت طرفین برقرار کرده است،  کمتر از پنج سال باشد، شامل قانون تجاوز نمی شود.

هدف از تصویب این قانون استثنایی،  عدم جلوگیری از تجربه های سخت احساسی در دوره نوجوانی مطرح شده است زیرا عشق های مشروع نوجوانی نباید به عنوان جرم تلقی شوند.

اما چرا سن ارتباط جنسی با محارم به هجده سال تغییر پیدا کرده است ؟

کارشناسان معتقدند تصویب این قانون می تواند بسیاری از آزارهای جنسی کودکان توسط پدران، مادران، ناپدری ها، نامادری ها و به طور کلی محارم را کاهش دهد. زیرا هیچ کودکی حاضر نیست که توسط محارم خود مورد آزار و اذیت جنسی قرار بگیرد. همزمان با تصویب این قانون، کلیپ سی و پنج ثانیه ای با همین محتوا در بیش از پانزده شبکه فرانسوی پخش شده اند.

در این کلیپ کوتاه، دختر بچه ده یا دوازده ساله ای مشاهده می شود که مورد آزار و اذیت جنسی پدرش قرار گرفته و پدرش به او می گوید که همه دخترها چنین ارتباطی را با پدرشان تجربه می کنند ولی آن را به کسی نمی گویند و تو هم نباید از این ارتباط با کسی صحبت کنی!؟

و در پایان این کلیپ گفته می شود ، که این دختر در سن دوازده سالگی با افسردگی ، کابوس و همینطور ترس مفرط دست و پنجه نرم کرده و در این سن و سال به فکر خودکشی است.

https://www.youtube.com/watch?v=OnOKsOx3Tac

در ادامه این کلیپ به صراحت مطرح می شود که کودکان تمایلی به ارتباط جنسی با محارم خود نداشته در نتیجه قانون "رومئو و ژولیت" می تواند کودکان را از آزار و اذیت جنسی توسط محارم خود در امان نگاه دارد.

طبق گزارشی که در یکی از رسانه های فرانسوی منتشر شده است، دو میلیون فرد بالغ فرانسوی بدون رضایت مورد تجاوز جنسی  قرار گرفته اند و بسیاری از آنها در شرایط بسیار سخت و ناخوشایندی به سر می برند زیرا آنها در سنین پایین مورد تجاوز قرار گرفته اند و تمامی روزهای  خود را دائما در ترس و افسردگی به سر می برند.

مخالفان و موافقان قانون رومئو و ژولیت چه می گویند ؟

موافقان این قانون معتقدند که قضاتِ پرونده های آزارهای جنسی و تجاوز به کودکان گاهی اوقات نمی توانند افراد خاطی را محاکمه کنند اما با تصویب چنین قانونی تمامی افرادی که به سن قانونی رسیده اند، به خوبی خواهند دانست که اگر با کودکی که تمایلی به برقراری رابطه جنسی ندارد، ارتباط برقرار کنند، این ارتباط جنسی حکم تجاوز را خواهد داشت.

اما نقطه مقابل آن می گوید که تصور کنید دختر سیزده ساله ای مایل به برقراری ارتباط جنسی با پسر هفده ساله ای است، چه اشکالی دارد؟ این ارتباط یعنی "عشق" یعنی "عشق دوره نوجوانی" .

اما مخالفان ...

مخالفان این طرح می گویند : دختر پانزده ساله ای که هنوز به سن قانونی نرسیده را تصور کنید که با پسری بیست ساله که به سن قانونی رسیده وارد ارتباط جنسی شده و این ارتباط از نظر قانونی هیچ مشکلی ندارد؟ آیا فردی که به سن قانونی نرسیده می تواند برای زندگی خود تصمیم بگیرد؟ پس قرار دادن مبنای سن قانونی چه فایده و سودی می تواند برای شهروندان یک جامعه داشته باشد؟

زمانی را تصور کنید که دختر و پسری با رضایت خود وارد ارتباط جنسی شده اند ولی والدین به دلایل مذهبی، فرهنگی، عرفی ... رضایتی به این ارتباط ندارند و خود را در برابر نوجوانی سرکش میابند که حتی  قانون نیز از او حمایت می کند؟

 تصویب این قانون تا جایی پیش رفته است که حتی صدای مخالفت سازمان های حمایت از کودکان را نیز می توان به خوبی شنید که معتقدند این قانون غیر قابل قبول است و به چه دلیل دولت باید سن ارتباط جنسی در نوجوانان را به زیر پانزده سال تغییر دهد؟ آیا در حال حاضر به اندازه کافی شاهد تجاوز و آزار و اذیت های جنسی در این سنین نیستیم؟

دولت فرانسه موافق تصویب قانون جنجالی است ؟!

"اریک دوپون مورتی" ، وزیر دادگستری فرانسه نیز در ادامه جنجال های ایجاد شده به دنبال تصویب قانون پر سر و صدای "رومئو و ژولیت" اعلام کرده است :« این قانون تنها در جهت حمایت از نوجوانان و حذف جرایم در رابطه با عشق های نوجوانی است». وی حتی تصویب قانون مذکور را مرحله ای تاریخی برای مبارزه با خشونت جنسی اعلام کرده است.

اما روانشناسان و همچنین سازمان های حمایت از کودکان و نوجوانان تصویب این قانون را ظلمی علیه کودکان و نوجوانان می دانند. آنها توجیهات و دلایل اعلام شده برای تصویب این قانون را صحیح و به جا نمی دانند . یکی از روان شناسان فرانسوی می گوید : "دائما یک مثال واحد را مورد سنجش قرار می دهند. ارتباط دختری چهارده ساله با پسر هجده سال که می تواند منجر به تشکیل دادگاه و بررسی قضایی شود. اگر این ارتباط بدون رضایت باشد که بله حتما آنها به دادگاه ارجاع داده می شوند اما اگر با رضایت باشد، حتی گاهی پدر و مادران نوجوانان نیز از این رابطه اطلاعی پیدا نمی کنند. پس اجرای این قانون برای چیست؟ "

"موریل سالمونا" ، روان شناس مشهور فرانسوی نیز معتقد است : " با وجود اینکه متجاوزان حتی زمانی که گناهکار شناخته می شوند، محکوم نمی شوند.. تصور کنید پس از تصویب این قانون چه اتفاقی خواهد افتاد ... و چه صداهایی که خاموش خواهند شد، زیرا دادرسی نخواهند داشت. "

وکلای فرانسوی نیز معتقدند که این قانون از کمبود ماده های بسیاری رنج می برد. مانند حمایت از نوجوانان و کودکانی که مورد تجاوز قرار گرفته اند. برای مثال : "کاترین بونه، یکی از روانشناسانی است که مورد تحریم دادگاه قرار گرفت . چرا؟ به دلیل اینکه گزارش یک بد رفتاری نسبت به یک کودک را اعلام کرده بود. چه زمانی قادر به حمایت افرادی خواهیم بود که بدرفتاری ها را گزارش می دهند؟ و مهمتر از آن آیا قادر به حمایت از کودکان بی پناهی که مورد تجاوز قرار می گیرند، نیز هستیم؟"

کنایه به وزیر دادگستری فرانسه

برای "موریل سالمونا"، روانشناس فرانسوی صحبت های وزیر دادگستری فرانسه، "اریک دوپون مورتی"، بیشتر شبیه به فرهنگ تجاوز بوده است. "سالمونا" در ادامه می گوید : " وزیر دادگستری زمانی که در رابطه با این قانون صحبت می کرد ، گفت: «یک زن جوان چهارده ساله و یک پسر بچه هجده یا نوزده ساله!! این فرهنگ تجاوز است!» از چه زمانی دختران چهارده ساله تبدیل به زنان و وسایل جنسی شده اند و پسران هجده ، نوزده ساله،  نام پسر بچه و بی گناه گرفته اند؟

برخی از معترضان به این قانون معتقد هستند که دولتمردان فرانسوی با تصویب این قانون می خواهند گذشته خود را پاک کنند، گذشته ای که می تواند به ارتباطات جنسی این چنینی گره خورده باشد و هر روز ترس از هویدا شدن آن دارند.

این موضوع در حالی از سوی مطرح می شود که چندی پیش " کمی کوشنر"، دختر وزیر خارجه پیشین فرانسه نیز با انتشار کتابی از آزار و اذیت های جنسی ناپدری شان نسبت به برادرش پرده برداشته بود.

پاریس، اردیبهشت  ماه 1400